Duotest: Ford Focus Electric vs. Nissan Leaf

Is Ford’s worp naar het elektrische segment sterk genoeg om de Nissan Leaf te overklassen? Tijd voor een grondige duotest!

Meer dan drie jaar is het ondertussen geleden dat Ford haar eerste commericeel elektrische voertuig voorstelde. Op de Consumer Electronics Show in 2011 ging het doek van de Focus Electric, een model dat het zou moeten opnemen tegen de Nissan Leaf, Opel Ampera en vele aanverwanten. Maar terwijl de Amerikanen de bestelbonnen eind dat jaar al konden bezegelen, moesten wij wachten tot een eerste kennismaking in mei 2012 en een commercialisatie nog bijna twee jaar later. De markt voor elektrische voertuigen stond in de tussentijd natuurlijk niet stil: technologieën werden verfijnd en onder andere de Renault Zoë als de BMW i3 betraden de markt. Is de Focus Electric al verouderd nog voor het eerste exemplaar geleverd wordt en is er daarom geen sprankeltje marketing te bespeuren, of zijn de concurrenten maar even sterk geëvolueerd als de groei van de Belgische laadinfrastructuur? Een duel met de recent gefacelifte Nissan Leaf maakt al snel duidelijk welk vlees de Ford in de kuip heeft.

Buitenaf is er alvast weinig dat de Focus Electric onderscheidt van zijn conventionele gezinsleden en met de Aston Martin grille sluit hij zelfs meteen mooi aan bij de facelift. Natuurlijk vind je geen traditionele tankklep, maar krijg je vooraan links een aansluiting voor de elektrische laadkabel. Innovatief en tegelijk een leuk esthetisch detail is de LED-ring die meteen ook de status van de accu weergeeft: is de ring maar halfvol, dan geldt hetzelfde voor je batterij. Het Ice Storm metaalkleurtje is verder exclusief voorbehouden voor de elektrische variant, je krijgt standaard 17-inch lichtmetalen velgen mee en de nodige badges zorgen langszij en achteraan voor de differentiatie. De Focus ziet er dus een stuk traditioneler uit dan de Nissan Leaf, die weliswaar lichte wijzigingen meekreeg maar er nog steeds een stuk futuristischer uitziet. De enorme koplampen en bolle motorkap zetten vooraan de boventoon terwijl achteraan de langgewerpte lichtunits de aandacht naar zich toe trekken. De Nissan Leaf is dus meer hate-it-or-love-it, maar trok tijdens onze fotoshoot wel de meeste aandacht. De laadkabel met de contactdoos werd tot slot weggemoffeld onder het logo vooraan: één stekker voor normale stopcontacten, één stekker voor een snellader. Bij Ford bestaat dat onderscheid niet, het in 30 minuten opladen tot 80% van de batterijcapaciteit via een dergelijke lader lukt dan ook uitsluitend bij de Leaf. Maar daarover later meer.

Ook binnenin is de Nissan Leaf de meest gewaagde van de twee. Zo springt de “pook” onmiddellijk in het oog. Hetgeen daarna met de aandacht gaat lopen is het LCD instrumentenpaneel. Conventionele  tellers worden ingeruild voor een op maat gemaakt instrumentarium. Een benzinemeter is vervangen door een reeks balkjes die de batterijcapaciteit en diens laadvolume weergeven. Daarnaast is diezelfde informatie ook procentueel afleesbaar. Verder wordt de snelheid, maar bijna even belangrijk, het rijbereik van de wagen digitaal weergegeven. Bovenaan staan een reeks bolletjes die zich naar links dan wel naar rechts vullen naargelang respectievelijk het rempedaal of het gaspedaal wordt ingedrukt. Het geeft weer hoeveel energie er wordt geregenereerd tijdens het remmen of hoe zwaar de batterij belast wordt tijdens het rijden.

In de Focus daarentegen zien we het traditionele –niet gefacelifte- dashboard met de gekende knoppenzee en het kleine schermpje in de middenconsole. De L-stand van de automaat geeft een kleine hint, maar het duurt eigenlijk tot na het indrukken van de start-knop dat het elektrische karakter van de wagen duidelijk wordt. Naast een centrale speedometer krijg je zowel links als rechts een display met informatie over het rijgedrag en de resterende autonomie. Ben je heel goed bezig, dan komen er zelfs vlinders het display binnengevlogen. Kan je je even later niet inhouden en rijd je iets te sportief, dan voelen de vlinders zich niet meer thuis en vertrekken ze weer samen met de autonomie die je nooit meer terug krijgt.

Verder ligt de afwerkingskwaliteit bij de Ford Focus net ietsje hoger dan bij de Nissan, zowel qua aanvoelen als qua uitzicht. Ook de zetels zitten een fractie beter en zorgen bij koerswissels, zeker de meest sportieve, voor duidelijk meer zijdelingse steun. De geluidsafdichting is bij beide spelers dan weer gelijkaardig en uitstekend: silence is golden! Jammer genoeg laat de Focus verder enkele belangrijke steken vallen: de navigatie bevatte enkel voor de Focus totaal nutteloze tankstations en geen elektrische laadpalen terwijl de Ford ook qua kofferruimte de Nissan als zijn meerdere moest erkennen. Door het enorme accupakket houd je amper 237 liter bagagevolume over tegenover een ruime 370 liter bij de Leaf. Sinds de facelift past daar immers 40 liter extra in en zo is de koffer van de Nissan zo goed als gelijk aan die van de nieuwste Volkswagen Golf. Gezien de beenruimte met de update tot slot ook meer dan 5 cm toenam voor de achterste passagiers, kan de Ford ook op dat vlak niet meer terugslaan.

Qua rijplezier kan de Nissan Leaf dan weer niet tippen aan de Focus. De gasrespons is bij de Blauwe Ovaal directer en het stuurgevoel ligt mijlenver van de afstandelijke indruk die de Leaf maakt. De gewichtsbalans is beter verdeeld dan bij zijn op diesel of benzine functionerende broertjes, maar anderzijds niet meer dan een marketeer-uitspraak om het 300 kilogram wegende accupakket op de achteras te verbloemen. De Focus Electric heeft immers ook meer last van koppelstuur en door de lagere druk op de vooras gaan de banden al eens sneller doorslippen. Het koppel van 250 Nm is net als bij de Leaf, die er wel 280 Nm meekrijgt, beschikbaar vanuit stilstand. Met zijn 142 pk heeft de Focus dan weer een stuk meer vermogen dan de Leaf met zijn 109 pk, maar hij moet met zo’n 1.700 kilogram leeggewicht ook ongeveer 225 kg extra meezeulen. In de sprint van 0-100 km/u wint de Leaf met 11,0 seconden dan ook net van de Focus, die er 11,4 seconden over doet. Kort daarna pikt de Focus weer over, maar gezien de topsnelheid met 137 km/u lager ligt dan de 144 km/u van de Leaf, laat de Japanner de Ford uiteindelijk achter zich. De Focus biedt dus meer sensatie en gaat beter de hoek om, maar de cijfertjes duiden de Leaf aan als feitelijke winnaar.

En dan waren we eigenlijk nog bezig over feiten die er in een elektrische wagen minder toe doen. De totale autonomie en de laadtijd, dat zijn de vragen die steeds naar boven komen. Op papier ziet het er meteen rooskleurig uit voor de Leaf, want met de facelift en de accu-aanpassingen is die autonomie met 24 km verhoogd tot maar liefst 199 km. Helaas bleek 165 km het hoogste cijfer op het instrumentenbord. De Focus blijft in theorie steken op maximaal 162 km, maar in de praktijk kwamen we nooit verder dan een rijbereik van 150. Elektrische auto’s zijn bovendien nog steeds niet gemaakt voor de autosnelweg: bij gebruik als een conventionele dieselkilometervreter kan je plots slechts 95 kilometer ver in de Focus en niet veel verder in de Leaf. Een groene mindset is dus uitermate belangrijk: geleidelijk accelereren en een parcours onder de 90 km/u scheelt al snel 30 tot 40 kilometer bereik. Ook de verwarming/airco speelt een rol, hoop dus op gunstig gezinde weergoden voor opnieuw een tiental kilometer extra. De Leaf kreeg tijdens zijn update wel een nieuw verwarmingselement. Het traditionele keramische exemplaar werd vervangen door een warmtepomp. Eenvoudig uitgelegd drukt die pomp lucht samen waardoor warmte ontstaat. Zo werd de verwarming tot 70 % efficiënter dan voorheen en dat is bij een elektrische wagen geen overbodige luxe.

Wat opladen betreft is er bij de Leaf zoals eerder gezegd keuze uit normaal laden en snelladen. Normaal laden gaat gewoon thuis via het stopcontact met een bijgeleverde kabel. De duur bedraagt zo’n 10 uur. Het is ook mogelijk een laadstation te laten installeren waarmee de duur daalt met zo’n 2 uur. Met een optionele oplader van 6,6 kW is het zelfs mogelijk na slechts 4 uur slaap met een volle batterij het huis te verlaten. Maar de snelste manier is het snelladen aan een snellaadstation. Daar laden de batterijen in een half uur tot 80 % op. Waar die snellaadstations of gewone laadpalen zich bevinden kan allemaal teruggevonden worden via het GPS systeem. De Focus daarentegen volledig opladen duurt 11 uur bij een 10 A-stopcontact en zo’n 7 uur bij 16 A (publiek oplaadpunt of optionele Wall Box voor thuis). Het laadcontact is hetzelfde, maar voor publieke oplaadpunten gebruik je de Public Charging Cable in plaats van de Convenience Cord.

Tot slot is ook de gebruikskost een onderwerp waarover nogal wat onduidelijkheid bestaat. Omdat er geen olie- en luchtfilters, bougies of andere traditionele motoronderdelen zijn, liggen die normaliter wel lager. Maar dat is in tegenstelling tot het verbruik moeilijker te kwantificeren. Bij ons varieerde dat in de Focus van 128 Wh/km tot meer dan 200 Wh/km. Na 637 kilometer elektrisch rijden hadden we 111,7 kWh verbruikt of gemiddeld 175 Wh/km. Rekenen we aan een gemiddelde prijs per kWh van 20 eurocent, dan hebben we over de totale afstand €22,34 betaald zijnde €3,51 euro per 100 kilometer. Dat is ongeveer de helft van wat een moderne dieselwagen per 100 kilometer kost. Maar natuurlijk is de aankoopprijs nog steeds een stuk duurder: Ford rekent maar liefst 39.990 euro aan voor de Focus Electric, de Leaf is weliswaar een stuk aantrekkelijker geprijsd met een basisprijs van 29.890 euro. Een vergelijkbaar uitgeruste Leaf kost €35.290, bij Ford heb je gewoonweg de keuze niet. Nissan biedt ook de mogelijkheid om enkel de wagen aan te kopen (vanaf €29.990) en de accu te leasen (€79/maand).  Houd tot slot ook rekening met het feit dat je op een volledig elektrische wagen in Vlaanderen geen BIV moet betalen en dat je qua jaarlijkse verkeersbelasting het minimum betaalt, zijnde 76,69 euro.

Conclusie

De Ford Focus Electric biedt meer rijsensatie, ligt beter op de weg, heeft een traditioneel knap design en is binnenin hoogwaardiger afgewerkt. Als we echter kijken naar de kern van het verhaal laat Ford jammer genoeg enkele belangrijke steken vallen. Geen elektrische laadstations in de navigatie, een ruimteopslorpend accupakket in de koffer, geen snellaadmogelijkheid en een autonomie die bij gewoon gebruik niet veel meer dan 110 kilometer bedraagt. De Ford Focus Electric werd duidelijk tot elektrisch voertuig omgebouwd terwijl de Nissan Leaf van nul af aan ontwikkeld werd als elektrisch voertuig. De Leaf is dan ook een stuk lichter, heeft meer autonomie, beschikt over een ruime koffer en wint ook qua cijfertjes in rechte lijn, ondanks zijn mindere vermogen! Verder is de Leaf origineler vormgegeven zowel binnen als buiten, is er een snellaadmogelijkheid en is er al een (weliswaar minder uitgeruste) Leaf voor 10.000 euro minder dan de Focus Electric. Al rijden we dus liever met de Focus, de Nissan Leaf wint deze duotest op elk vlak dat er bij een elektrische wagen toe doet. Het feit dat we er zo lang moesten op wachten, dat er geen of nauwelijks communicatie rond de lancering te vinden is en dat hij ook op de Belgische website mooi verstopt zit, doet ons geloven dat de Focus Electric voor Ford niet meer dan een verplicht nummertje is. Maar goed, Ford heeft heus nog wat tijd om inhaalwerk te verrichten, de elektrische wagen is immers nog lang niet ruim ingeburgerd.

Overzicht

Tekst: Tim De Baets & Wim Van Cuyck
Foto’s: Tim De Baets